RADAN PLANINA
Planina gde potok teče uzvodno
Radan planina pripada Rodopskim planinama i deo je srpsko – makedonskog kopna, a nalazi se upravo na mestu gde se Dinaridi sučeljavaju sa Rodopima. Najviši vrh je Šopot na 1409m nmv. Na nešto nižem, Petrovom vrhu (Veliki Petrovac)oko 1150m nmv, nalazi se na zaravni vrha, crkva Svetom Petru i Pavlu.Smeštena je zapadno od Bojnika. Radan planina pripada opštinama Lebane, Bojnik, Medveđa, Kuršumlija i Prokuplje. Od 2017. godine je proglašena parkom prirode kojim upravljaju Srbija šume. Ispod samog vrha ove planine izvire Pusta reka, a na istočnim obroncima, na nadmorskoj visini od 819 metara, nalazi se vodopad Ripivoda čiji je pad 40 metara. Radan planina okružena je dolinama Puste reke, Donje Jablanice i Topličkom kotlinom.
Na Radan planini postoje brojne turističke atrakcije od kojih izdvajamo:
Vrh Šopot
Vrh Šopot (1409m) najviši vrh Radan planine – do njega vodi staza koja kreće od lokaliteta Delivoda na oko 800m nadmorske visine i koja je ukupne dužine od 15km
Vrh Sokolov vis
Vrh Sokolov vis (1376m) drugi najviši vrh planine Radan – do njega vodi staza iz Gornjeg Gajtana 874m i koja je ukupne dužine 9km
Petrov vrh
Petrov vrh 1150m je ugašeni vulkan, na njemu se nalazi crkva posvećena časnim verigama sv. Petra i Pavla. Staza spada u najlepše na Radanu. Staza kreće iz podradanskog sela Borince koje je na 600m nadmorske visine i ukupna dužina je 12km. Na stazi se nalazi vidikovac Mali Petrovac 1050m visine.
Vodopad Ripivoda
Vodopad Ripivoda koji se nalazi se na istočnoj padini Radan planine, u selu Dobra Voda, na nadmorskoj visini od 935 metara. Vodopad je visok čak 40 metara. Staza kreće iz sela Dobra voda i dužine je 8km.
Brestovačko jezero
Brestovačko jezero pored podradanskog sela Brestovac smešteno je u podnožju Radan planine, na nadmorskoj visini od oko 400 metara. Predstavlja veštačku akumulaciju na Pustoj reci i idealno mesto za odmor
Sijarinska Banja
Sijarinska banja – Nalazi se sa južne strane Radana u opštini Medveđa, uvučena u klisuru. Nalazi se na nadmorskoj visini od 440 metara. Tamo se nalazi bolnica „Gejzer“ za rehabilitaciju.
Caričin grad
Caričin grad – Arheološki lokalitet iz VI veka. Ovo je jedan od najvećih i najznačajnijih vizantijskih gradova na Balkanu.
Đavolja Varoš
Đavolja varoš – Skup zemljanih glavutaka ili kula na čijim vrhovima se nalaze kamene kape. Ima ih više od dve stotine. Staza za Đavolju varoš kreće iz sela Gornji Gajtan , pri čemu se savladava visinska razlika od 700m uspona a staza je dužine 20km.
Zašto izabrati Radan planinu kao destinaciju:
Radan planina sačinjena je od Arbanaških planina, Majdan planina i Petrove gore – Radan, a okružena je vencem planina koji čine Pasjača, Vidojevica, Rgajska planina i Sokolovica. Ovaj venac štiti Radan od hladnih i vlažnih struja sa severne i zapadne strane. Na istoku i jugu ima topliju klimu, jer se planina sa tih strana otvara ka Pustorečkoj kotlini, gde je izložena jakoj sunčevoj toploti. Upravo zbog izloženosti velikoj toploti, hrastov vegetacioni pojas se podigao sa 700 na 800-900 metara nadmorske visine. Uspele su da opstanu i neke endemske i relikatne biljne vrste. To su, na primer, najznačajniji ostaci prašume. U šumama Radana možete sresti divljač, najčešće srne. Takođe, ovde se možete sresti i sa obeleženim i uređenim biciklističkim i pešačkim stazama.
Zanimljivosti:
„Uzbrdna nizbrdica“ . Nalazi se na jednoj deonici puta na kojoj se otkočeni ili ugašeni automobili kreću uzbrdo. Nalazi se na ulazu u selo Ivanje
Planina Radan predstavlja pravu retkost, divlja i nedirnuta priroda. Jedna od najvećih biocenoza na Balkanu. Od zaštićenih divljih vrsta ovde se nalazi oko 80 vrsta biljaka (uključujući gljive, lišajeve i mahovinu) i preko 100 vrsta životinja. Najviše ptica, sisara (uključujući slepe miševe), riba, gmizavaca i vodozemaca i insekata.
poZDRAV sa RaDANa